قرارداد 25 ساله گردشگران ولخرج چینی را به ایران می آورد؟
به گزارش تور گرجستان ارزان، گزاره گردشگری در توافق 25ساله ایران و چین، پس از لغو یک طرفه ویزا ایران برای اتباع چینی، آیا می تواند آمارهای گردشگری ایران را جابه جا و نمودارهای مالی و درآمد ارزی را صعودی کند؟ آیا این توافق اهرمی برای جذب گردشگران ولخرج چینی خواهد بود؟ راه چاره آن برای جلوگیری از نفوذ نیروی کار چینی در بخش گردشگری ایران و برطرف ایران هراسی در چین چیست؟
با ما همراه باشید و با تورهای چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.
در سند منتشرشده از سوی وزارت امور خارجه ایران درباره قرارداد 25ساله ایران و چین، بر افزایش شناخت متقابل به وسیله ارتقاء تبادلات مردمی (توریستی)، رسانه ای، سازمان های مردم نهاد، انجمن های دوستی و همکاری دانشگاهی تاکید شده است و در بخش دیگری آمده که طرفین در این رابطه سرمایه گذاری و یاری به تکمیل زیرساخت های لازم برای ارتقاء همکاری های فرهنگی در حوزه های مختلف از جمله صنعت توریستی را مدنظر قرار داده اند.
همکاری های ایران و چین در بخش توریستی تا کنون قوی نبوده است. با این وجود، ایران از سال 2011 به دنبال جذب توریستان چینی بود؛ توریستانی که لقب ولخرج ترین توریستان جهان را گرفته اند، اما آمارها نشان می دهد در این راستا چندان پیروز نبوده است؛ سال 98 که ایران ویزا را یک طرفه برای چینی ها لغو کرد، سفر چینی ها به ایران افت کرد؛ در آن سال 44 هزار و 253 چینی به ایران سفر کردند، درحالی که سال قبل تر، بیش از 52 هزار نفر از این کشور به ایران آمده بودند.
اینک توافق 25ساله دو کشور که در اقدامی نادر و تقریبا برخلاف سایر اسناد بالادستی همکاری ایران با سایر کشورها، به توریستی نیز اشاره ای مستقیم داشته است، این سوال را پدید آورده که چنین توافقی در حوزه توریستی می تواند ورق را به نفع ایران برگرداند؟
رامین ذبیح مند، راهنمای توریستی چینی زبان که سابقه زندگی در چین را داشته و از بازار توریستی این کشور نیز شناخت دارد، در گفت وگو با ایسنا، اثرات مثبت این سند همکاری را بیشتر دانست و با اعتقاد بر این که نفت و پول های بلوکه شده می تواند برگ برنده ایران باشد، اضافه نمود: البته که شفاف نبودن محتوای این تفاهم نامه نگران نماینده است، اما فرق ایران با سایر کشورها که شاید کمی از بار این نگرانی کم کند، در نفت است. مطالعات و آنالیز ها نشان می دهد بیشتر کشورها که وارد توافق با چین شده اند، به علت ناتوانی در بازپرداخت وام و تسهیلاتی که از دولت چین دریافت نموده بودند دچار مشکل شده اند؛ مثلا در سریلانکا بندر خوبی ساخته شد، ولی چون این کشور نتوانست بدهی خود را به چین بازگرداند آن بندر از مالکیت سریلانکا خارج و به چین واگذار شد. در مالزی و بعضی کشورهای اروپایی نیز چنین تجربه ای تکرار شده است.
او یادآور شد: سوای توافق 25ساله، ایران در پروژه دیگر چین با عنوان یک کمربند ـ یک جاده حضور دارد که موقعیت استراتژیکی را برای ایران رقم می زند و مناسبات انسانی و فرهنگی را برای کشورمان حاصل می نماید و در آینده مالی کشور به مراتب اثر بیشتری دارد.
ذبیح مند با اشاره به گزاره توریستی که در متن کلی این سند همکاری به آن پرداخته شده و تاثیری که این توافق بر صنعت توریستی ایران می تواند داشته باشد، گفت: توافق ایران و چین بیشتر جنبه مالی دارد، اما در دو بند به موضوع توریستی و بازسازی میراث فرهنگی نیز پرداخته است. اتفاقا بیشتر چینی ها تمایل ندارند فقط به اروپا سفر نمایند، در عین حالی که به کشورهای با سابقه تاریخی و تمدنی مشابه چین بسیار علاقه مندند، شاید این انگیزه ای بود تا در مناسبات مالی سهمی را هم به توریستی اختصاص دهند، البته که جزئیات این همکاری حتما با استفاده از نظر متخصصان و کارشناسان توریستی حوزه چین باید معین گردد.
او افزود: البته این قرارداد یا توافق را برای تغییر سطح تعاملات توریستی دو کشور، به تنهایی موثر نمی دانم؛ چرا که نقشه راه و جزئیاتی که در زیرمجموعه این سند همکاری معین می گردد، مشخص نماینده تر است، به هر حال امیدوارم درآمدهای حاصل از این همکاری آن چنان ملموس باشد که بخشی از نگرانی های مردم را رفع کند.
این راهنمای توریستی چینی زبان درباره این که این سند همکاری چقدر می تواند میزان مبادلات توریستی دو کشور را تغییر دهد و نتیجه ای یک طرفه و زیان ده نداشته باشد، اظهار کرد: ایران در سطح اخبار چین و دغدغه های فرهنگ و سفر جزو اولویت های آخر است. علی رغم این که نزدیکی فرهنگی بین دو کشور وجود دارد و پیشینه ایران و چین بدون جنگ بوده، ولی نسل جوان بیشتر تحت تاثیر اخبار است و ایران هراسی روی مردم چین تا کنون تاثیرگذار بوده است و اگر این قرارداد باعث گردد توریستان بیشتری از چین به ایران بیایند، یک دستاورد خواهد بود.
او درباره این که ایران چقدر در سلیقه توریستان ولخرج چینی است و سهم کشور ما از این توریستان تا به امروز چقدر بوده، گفت: توریستان چینی که به ایران سفر می نمایند، از نظر سطح رفاه و درآمد با چینی هایی که به اروپا و آمریکا می فرایند قابل قیاس نیستند. ما دهک های بالای چین را راحت نمی توانیم به ایران بیاوریم. خاطرم هست یک گروه چینی داشتیم که حتی بهترین هتل تهران را نپسندیدند و هتلی بهتر از آن را خواستند. ایران با زیرساخت موجود توانایی جذب این طبقه از توریستان را ندارد.
او ادامه داد: چینی هایی که اهل خرج کردن هستند، معمولا در سفر دنبال برندهای شناخته شده اند و ما نه تنها زیرساخت، بلکه چنین امکانی برای این نوع توریستان نداریم. البته که چینی ها جزو توریستانی با علایق فرهنگی دسته بندی می شوند، اما ایران برای بسیاری از آن ها ناشناخته است، گروه هایی هم که به ایران می آیند بیشتر انگیزه عکاسی دارند، یک سری هم سفر تجاری به ایران دارند که توریستی دغدغه آن ها نیست.
ذبیح مند اضافه نمود: توریست چینی که به ایران می آید معمولا از قشر فرهیخته است که اطلاعات تاریخی و فرهنگی برایش در اولویت است. توریستان چینی از دهک بالا که معمولا در جهان به عنوان توریستان ولخرج شناخته می شوند و به زنجیره مالی کشورها بسیار یاری می نمایند، به ایران نمی آیند که دو علت دارد؛ نداشتن زیرساخت کافی و مناسب و تاثیر رسانه ها.
او در پاسخ به این دغدغه که ارزانی مقصد ایران برای چینی ها عامل حضور گروه های عظیم توریستان چینی و متعاقبا منجر به تخریب و آسیب به آثار تاریخی خواهد شد، گفت: معمولا وقتی تقاضا زیاد باشد نرخ خدمات بالا می رود تا توازن پیش آید، از طرفی می توان با زمان بندی و مشخص ظرفیت بازدید، این دغدغه را حل کرد. تنها نگرانی سایت ها و مراکزی هستند که زیر نظر میراث فرهنگی نیستند، بازسازی نشده اند و محافظ ندارند، و ممکن است حجم بالای بازدید به آن ها آسیب بزند.
این راهنمای توریستی درباره نگرانی هایی که از بابت نفوذ نیروی کار چینی در بازار توریستی ایران مطرح شده، با وجود تجربه ای مشابه همزمان با افزایش سفر توریستان چینی به ایران در چند سال اخیر، اظهار کرد: البته که چینی ها این ظرفیت را دارند از صفر تا 100 امور را دست بگیرند. در حقیقت، از زمانی که توریستان چینی سفر به ایران را شروع کردند این زنجیره از رستوران تا اقامتگاه و راهنما تا فروشنده فرش با ملیت چینی در ایران شکل گرفته و حتی گسترده شده است، اکنون با وجود چنین توافقی، این نگرانی مطرح است که کل بازار توریستی ایران را قبضه نمایند. اما راهکار را باید در پروتکل های زیرمجموعه این قرارداد لحاظ کرد. ما برای جلوگیری از این اتفاق به حد کفایت قوانین داریم، ولی در اجرا و نظارت ضعیف هستیم، همان طور که در توریستی داخلی چنین مسئله ای داریم.
او اضافه نمود: در ایران قانونی وجود دارد که در گروه های خارجی باید از راهنمای کارت دار استفاده گردد، این قانون در همه کشورها حتی دسته پیشرو در صنعت توریستی، سفت و سخت تر اجرا می گردد، مثلا در پاریس نه تنها حضور راهنمای کارت دار در گروه توریستان اجباری است، که در موزه لوور باید از راهنمای متخصص و مستقر در همان مکان استفاده کرد و این اجازه به راهنمای همراه توریستان داده نمی گردد که موزه را شرح دهد. به خوبی اطلاع داریم که گروه های خارجی بدون راهنمای کارت دار و حتی بدون راهنمای ایرانی به کشورمان سفر می نمایند، این قانون شکنی در گروه های چینی به وفور دیده می گردد که قطعا ناشی از ضعف در نظارت و اجرای قانون است.
ذبیح مند گفت: چینی ها علاوه بر شم مالی قوی که دارند در کار گروهی نیز خوب هستند، اما روحیه محافظه کاری آن ها باعث می گردد اگر برخورد و نظارت شدید باشد، آن ها هم قانون را دور نزنند. ما متخصص بازار توریستی چین که در آن کشور زندگی نموده و مسلط باشد، کم نداریم، می توان با استفاده از شناخت آن ها، از بروز بسیاری از اتفاقات پیشگیری کرد.
او درباره تجربه چینی ها در بازسازی آثار تاریخی که به عنوان یک گزاره در سند همکاری 25 ساله ایران و چین به آن اشاره شده است، اظهار کرد: چینی ها سبک های مختلفی برای بازسازی دارند، ضمن این که بافت و مواد تشکیل دهنده آثار تاریخی در ایران با چین متفاوت است. پایه بیشتر آثار تاریخی چین چوب است که قطعا شیوه بازسازیی متفاوتی دارد. سبک معماری ایران بیشتر به ایتالیایی ها نزدیک است. علاوه بر این ها، تا حالا از تخصص بازسازیگران چینی در ارتباط با آثار مشابه ایران چیزی نشنیده ام. تا پیش از انقلاب بازسازیگر ژاپنی در ایران داشتیم، ولی بعید می دانم چینی ها در ایران کار نموده باشند. فکر نمی کنم چینی ها درباره بازسازی آثار تاریخی ایران حرفی برای گفتن داشته باشند، مگر این که آن ها خواسته باشند از تجربه ایران استفاده نمایند. به هر حال چینی ها در زمینه مدیریت جمعیت، تهیه مدیا و دیجیتال و مارکتیگ قوی هستند و می توان از این مزیت و علم آن ها بهره برد.
ذبیح مند سپس به زوایای ناگفته سند همکاری ایران و چین اشاره نمود و بخش زیادی از نگرانی ها را به آن ربط داد و گفت: اگر بخش های پنهان این قرارداد آشکار گردد، قطعا شک و شبهه رفع می گردد و این شفاف سازی باعث خواهد شد ذی نفعان از جمله فعالان توریستی قضیه را دنبال و حتی حمایت نمایند.
منبع: گردشبان