سیمان مقرون به صرفه کجاست؟
به گزارش تور گرجستان ارزان، دو هفته از کاهش بهای سیمان در بورس کالا می گذرد و شاهد ثبت میانه قیمت هایی بین 23 تا 30 هزار تومان برای هر پاکت سیمان هستیم اما هنوز سیمان در بازار آزاد با قیمت بین 50 تا 70 هزار تومان به دست مشتری نهایی می رسد. فعالان ساختمانی می گویند جهت دسترسی به سیمان بورسی به قدری سخت و مبهم است که مجبور هستند سیمان را از بازار آزاد تهیه نمایند.
به گزارش دنیای اقتصاد، در حالی که بهای فروش سیمان در رینگ معاملاتی بورس کالا ظرف هفته های اخیر افت محسوسی داشته است، بعضی از مصرف نمایندگان نهایی این محصول از بالا ماندن قیمت سیمان در بازار آزاد گلایه دارند و می گویند بهای سیمان در بازار آزاد همچنان بالاست و تعدیل نرخ این محصول در بازار آزاد محدود بوده است.
در این گزارش دلایل تفاوت نرخ سیمان در بازار آزاد و بازار فیزیکی بورس کالا و اندازه منطقی تفاوت این دو نرخ آنالیز شده است.
آنالیز ها نشان می دهد که به رغم حاشیه های به وجود آمده ظرف روزهای اخیر مبنی بر غیرواقعی بودن مقرون به صرفه شدن سیمان، این محصول درواقع در بازار فیزیکی بورس کالا مقرون به صرفه شده، اما تفاوت قیمتی ایجادشده میان نرخ آن در بازار آزاد و بازار فیزیکی بورس کالا باعث نارضایتی خریداران شده است. افزایش نظارت بر معاملات بازار آزاد، تعریف گواهی سپرده سیمان برای محصول فله و سیمان پاکتی، راه اندازی معاملات خرده فروشی سیمان و سایر محصولات صنعتی همانند مقاطع فولادی در بورس کالا و فرهنگ سازی میان پیمانکاران یا سازندگان ملک می تواند از بروز تفاوت نرخ میان بازار آزاد و بازار فیزیکی بکاهد و به کاهش هزینه ساخت مسکن منجر گردد.
مقرون به صرفه شدن سیمان در بورس کالا واقعیت دارد
آنالیز فرایند معاملات سیمان در رینگ صنعتی بورس کالا در سه روز ابتدایی هفته جاری از عرضه یک میلیون و 113هزار تن سیمان تیپ2 با قیمت پایه ای در بازه 3هزار و 449ریال تا 5هزار و 330ریال به ازای هر کیلوگرم حکایت دارد. در مجموع، ظرف این سه روز حدود 750هزار تن سیمان تیپ2 با میانگین نرخ 4هزار و 190ریال به ازای هر کیلوگرم معامله شده است. البته این نرخ شامل اقتصادیات ارزش افزوده و کارمزد ارکان بورس هم می گردد، بنابراین بهای تمام شده معامله هر کیلوگرم سیمان از بورس کالا برای خریدار برابر 4هزار و 580 ریال خواهد بود.
سیمان در بازار آزاد عموما به شکل بسته بندی و با پاکت های 50کیلویی به فروش می رسد. با توجه به میانگین نرخ فروش سیمان در بورس کالا، هر پاکت سیمان به شکل بنیادی (احتساب هزینه سیمان) نرخی برابر 23هزار تومان خواهد داشت. البته این رقم تنها بهای سیمان بوده و هزینه تمام شده یک پاکت سیمان 50کیلوگرمی شامل این رقم به علاوه هزینه حمل، انبارداری، بسته بندی، پاکت سیمان و... می گردد. در این شرایط مسوولان وزارت صمت می گویند که هر پاکت 50کیلوگرمی سیمان باید در بازار آزاد با قیمتی در حدود 25هزار تومان عرضه گردد. با توجه به هزینه های معمول برای حمل، انبارداری، بسته بندی و سود معقول توزیع نماینده، این رقم تا حدودی کم در نظر گرفته شده، اما چندان هم دور از واقعیت نیست. درواقع با توجه به عرف هزینه های اعلامی، حداکثر قیمت هر پاکت سیمان در بازار باید رقمی در بازه 25 تا 30 هزار تومان داشته باشد.
بهای سیمان در بازار آزاد به تعادل نرسیده است
متقاضیان مصرفی سیمان در بازار آزاد می گویند، بهای این محصول در بازار آزاد ظرف هفته های اخیر رو به کاهش گذاشته، اما هنوز خبری از پاکت سیمان 25هزار تومانی در بازار نیست و فروشندگان، این محصول را با قیمت هایی به مراتب بالاتر به خریداران می فروشند.
آنالیز ها از بازار آزاد از متغیر بودن بهای هر پاکت سیمان تیپ2 در بازار آزاد حکایت دارد. یکی از مصرف نمایندگان سیمان که سازنده ملک در تهران است، می گوید: در حال حاضر هر پاکت سیمان تیپ2 با قیمتی در حدود 35 تا 40 هزار تومان در بازار آزاد عرضه می گردد. البته اگر اندازه سیمان مورداحتیاج کم باشد، به خریدار، اسم خریدار خرد داده می گردد؛ در نتیجه باید نرخی بالاتر برای هر پاکت سیمان پرداخت کرد. وی ادامه می دهد: در ماه های ابتدایی سال و پیش از آغاز التهاب در بازار سیمان، هر پاکت سیمان تیپ2 در بازار آزاد نرخی در حدود 25هزار تومان داشت. به این ترتیب از ابتدای سال جاری تا امروز هر پاکت سیمان تیپ2 افزایش 40 درصدی در بازار داشته است. یکی دیگر از سازندگان ملک به دنیای اقتصاد می گوید: بسیاری از عرضه نمایندگان سیمان از فروش سیمان باکیفیت به خریدار سر باز زده و می گویند محصول مورد نظر را ندارند، اما در ادامه با گذاشتن منت بر سر خریدار حاضر می شوند که محصول مورد نظر شما را با قیمتی به مراتب بالاتر در اختیارتان قرار دهند. وی ادامه می دهد: بازار سیمان تبدیل به بازار سیاه شده و این روزها هر کیسه سیمان تیپ2 برخلاف اعلام بعضی از رسانه ها حتی با قیمتی در حدود 70 هزار تومان به ازای هر کیسه 50کیلوگرمی هم فروخته می گردد. وی ادامه می دهد: البته خریدار علاوه بر این هزینه باید متحمل اقتصادیات ارزش افزوده، هزینه حمل و... هم باشد. این سازنده ملک از نبود نظارت در بازار آزاد سیمان گلایه دارد و می گوید: حتی اگر فروش سیمان در بورس کالا به ثبات رسیده باشد، تا زمانی که این ثبات در معاملات بازار آزاد منعکس نگردد، نمی توان انتظار داشت تغییری در هزینه ساخت مسکن در کشور به وجود آید. وی ادامه می دهد: در صورت شکایت از قیمت ها به نهادهای نظارتی هم فروشنده جریمه می گردد، اما بعضا مشاهده شده که همچنان به گران فروشی خود ادامه می دهد.
این سازنده در پاسخ به این سوال که چرا به طور مستقیم سیمان مورداحتیاج خود را از بورس کالا خریداری نمی کند، می گوید: خرید از بورس کالا دشواری های خاص خود را دارد و اغلب سازندگان املاک ترجیح می دهند که خرید سیمان و مقاطع فولادی مورداحتیاج خود را از بازار آزاد انجام دهند.
وی ادامه می دهد: به هر ترتیب خریدار نهایی سیمان از بازار آزاد باید علاوه بر قیمت هر پاکت سیمان در بازار آزاد، 9درصد اقتصادیات ارزش افزوده و هزینه حمل محصول از محل تحویل تا مقصد را هم بپردازد که این موارد هم بر هزینه تامین ساخت وساز می افزاید. با توجه به هزینه های متعدد، ساخت مسکن باکیفیت، گران تمام خواهد شد و مسوولان نباید انتظار داشته باشند که با اعلام خبر افت نرخ هر پاکت سیمان تا 25 هزار تومان، ساخت مسکن مقرون به صرفه گردد.
راهکارهای پیشنهادی برای فروکش التهاب در بازار سیمان
آنالیز فرایند معاملات سیمان در رینگ صنعتی بورس کالا از درست بودن افت نرخ این محصول در این بازار حکایت دارد، اما بهای سیمان برای مصرف نماینده نهایی لزوما مقرون به صرفه نشده است. آنالیز های ما نشان می دهد که در حال حاضر یک محصول سیمان با نرخ هایی متفاوت در بازار آزاد تهران به فروش می رود که این موضوع باعث نارضایتی مصرف نمایندگان شده است.
در این شرایط افزایش نظارت سازمان های دولتی بر فروش این محصول در بازار آزاد و تسهیل خرید سیمان از بورس کالا می تواند از التهاب فروش سیمان در بازار آزاد بکاهد.
در حال حاضر سیمان در بورس کالا در بازار فیزیکی و به شکل فله عرضه می گردد. البته بورس کالا در پی تعریف گواهی سپرده کالایی سیمان هم هست. با تعریف گواهی سپرده سیمان این امکان فراهم می گردد که متقاضیان این محصول تنها با داشتن کد بورسی بتوانند سفارش خود را ثبت نموده و در ادامه برای خرید محصول مورد نظر مراجعه نمایند. عملیاتی شدن این موضوع قدمی مهم در راستای افزایش تعداد خریداران سیمان از بورس کالاست. در حال حاضر قرار است که فروش سیمان در بازار گواهی سپرده هم به شکل فله و با حداقل امکان تحویل 10تن اجرایی گردد. رفتن به سمت تعریف گواهی سپرده سیمان روی محصول پاکتی می تواند بر مقبولیت این بازار میان مصرف نمایندگان نهایی و سنتی بیفزاید.
البته جا افتادن خرید از بورس کالا احتیاج به فرهنگ سازی میان متقاضیان هم دارد و البته طبیعی است که خریداری سراغ این روش برود که یا قبل از خرید سیمان با بازارهای اقتصادی آشنایی داشته باشد یا سازنده ملک بوده و بنابراین احتیاج به خرید مداوم سیمان داشته باشد. اما حتی اگر بخشی از تقاضای مصرفی سیمان هم از بازار آزاد به بورس کالا منتقل گردد، عرضه نماینده محصول در بازار آزاد برای از دست ندادن مشتریان همیشگی خود راهی جز واقعی سازی نرخ ندارد؛ چرا که می داند اگر محصول خود را با قیمتی بالاتر از انتظار عرضه کند، مشتری به سراغ خرید از بورس کالا می رود.
راه اندازی بازار خرده فروشی در بورس کالا به منظور فروش محصولاتی همانند سیمان یا مقاطع فولادی پیشنهاد دیگری است که باعث شفاف سازی معاملات خرد در کشور می گردد، اما تحقق آن احتیاج به زمان و آنالیز از سوی بورس کالا و سازمان های نظارتی دارد.
6راهکار پیشنهادی برای مقرون به صرفه تر شدن سیمان در بازار داخلی
تعریف قراردادهای گواهی سپرده سیمان روی محصول فله و پاکتی
راه اندازی بازار خرده فروشی سیمان در بورس کالا
استفاده از قراردادهای سلف استاندارد موازی برای تامین اقتصادی تولیدنمایندگان و پیش بینی پذیر شدن بازار با سررسید محدود
آموزش و فرهنگ سازی میان سازندگان عمده ساختمان برای خرید از بورس کالا
افزایش نظارت بر بازار فروش
استفاده از انبارهای خارج از کارخانه سیمان و نزدیک به بازار مصرف در معامله خرده فروشی و گواهی سپرده سیمان
منبع: فرارو